Yedek parça eksikliği tüketiciler için büyük sorun teşkil ediyor
Eksik yedek parçalar: ADAC bulunabilirlik hakkı talep ediyor
Modern otomobillerin yedek parçalara ihtiyacı vardır – ancak bunlar giderek daha sık bulunamamaktadır. Önemli parçalar artık üretilmediği için yeni kullanılmış arabalar bile aylarca garajlarda kalıyor. ADAC, yedek parça sıkıntısının giderek artmasını eleştirmekte ve yedek parça bulunabilirliğinin yasal bir hak haline getirilmesi çağrısında bulunmaktadır.
Sebep olarak tedarik zinciri sorunları
Alman Otomotiv Endüstrisi Birliği (VDA) ve Uluslararası Motorlu Araç Üreticileri Birliği’ne (VDIK) göre, yedek parça sıkıntısının sorumlusu küresel tedarik darboğazları. Üreticiler daha verimli çalışabilmek için stoklarını en aza indiriyor. Ancak bu strateji onları kesintilere karşı savunmasız hale getiriyor. Yedek parçaların eksik olması durumunda, üreticilerin üretimine bağımlı olan servisler genellikle yardımcı olamamaktadır.
Yedek parça tedariki için yasal düzenleme yok
Tüketiciler için bu, destek olmaksızın uzun bekleme süreleri anlamına geliyor. ADAC Verbraucherrecht’ten avukat Silvia Schattenkirchner bu durumu eleştiriyor: “Yasal bir çerçeve yok. Tüketiciler kendi başlarının çaresine bakmak zorunda bırakılıyor.” Özellikle sorunlu olan: üreticiler yedek mobilite masraflarını karşılamıyor. Otomobil bayileri kiralık araç temin etmek zorunda, ancak çoğu zaman bunu karşılayamıyorlar.
Maddi kusurlar için sorumluluk iki yıl sonra sona erer
Satın aldıktan sonraki ilk iki yıl içinde, maddi kusurlar için sorumluluk geçerlidir: Bayiler yedek parça temin etmeli ve bunları ücretsiz olarak takmalıdır. Bir bayiden kullanılmış bir araba satın alırken bu süre sadece bir yıldır. Parça mevcut değilse, satın alma sözleşmesi iptal edilebilir veya fiyat düşürülebilir. Ancak bir onarımın ne kadar sürebileceği düzenlenmemiştir. Maddi kusurlar için sorumluluk süresi sona erdiğinde, tüketiciler yasal bir hak talebinde bulunamazlar. VDA sözcüsü, üreticilerin stoklarında yedek parça bulundurma konusunda “gönüllü bir taahhütte” bulunduklarını ancak bunun bir garantisinin olmadığını ifade ediyor.
ADAC yasal yedek parça zorunluluğu talep ediyor
Mevcut kurallar yeterli değildir. Ne VDA ne de VDIK tüketicilerin nasıl daha iyi korunabileceği sorusuna yanıt vermemiştir. Bu nedenle ADAC, AB’nin 2021’den bu yana on yıla kadar tedarik yükümlülüğü öngördüğü ev aletlerine benzer şekilde, en az 12 ila 15 yıl boyunca yedek parça sağlamak için yasal bir zorunluluk çağrısında bulunuyor. Bugüne kadar, yedek parça tedarik süresi ve hızına ilişkin herhangi bir yasal gereklilik bulunmamaktadır. Politikacılar tüketicileri korumak için harekete geçmelidir. Otomobiller ayrıca “onarım hakkı” ile ilgili yeni AB direktifi kapsamına alınmalıdır. Bu, üreticilerin sadece teslimat yapmakla değil, aynı zamanda tamir etmekle de yükümlü olacağı anlamına gelmektedir.
Sonuç: Yedek parça eksikliği, yeni araçların bile aylarca durması anlamına geliyor. Maddi kusurlar için sorumluluk sadece kısa vadede yardımcı olur, sonrasında tüketiciler kendi başlarına kalır. Bu nedenle ADAC, 12 ila 15 yıllık yasal yedek parça zorunluluğu getirilmesini ve araçların “onarım hakkı” kapsamına alınmasını talep ediyor. Araçların eksik parçalar nedeniyle kullanılamaz hale gelmesini önlemenin tek yolu budur.
